Europejski Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu i Stalinizmu
23 sieprnia obchodzimy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu i Stalinizmu, również znany jako Międzynarodowy Dzień Czarnej Wstążki. Święto – upamiętniające ponad 14 milionów ofiar zbrodniczych działań Niemiec i Związku Sowieckiego – zostało uchwalone przez Parlament Europejski w 70. rocznicę Paktu Ribbentrop-Mołotow.
W Centrum Mieroszewskiego przywracanie pamięci o Ofiarach totalitarnych represji zawsze było jednym z priorytetów.
Pamięć o ofiarach Zbrodni Katyńskiej. Centrum podjęło próbę rekonstrukcji tzw. białoruskiej listy katyńskiej. Gromadziliśmy informacje na temat losów osób zaginionych na północno-wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej pomiędzy 17 września 1939 a czerwcem 1940 roku, wobec których zachodzi przypuszczenie, że mogły być ofiarami Zbrodni Katyńskiej. Efektem jest publikacja autorstwa M. Wyrwy pt. „Nieodnalezione ofiary Katynia? Lista osób zaginionych na obszarze północno-wschodnich województw II RP od 17 września 1939 do czerwca 1940”.
Katyń Pro Memoria.pl – wirtualna podróż po cmentarzach katyńskich, którą rozpoczęliśmy od symbolicznego miejsca jakim jest Las Katyński.
Ponadto, opublikowaliśmy bezpłatny przewodnik: Katyń. Przewodnik szlakiem zbrodni autorstwa J. Rogoży i M. Wyrwy. Nasze działania zostały ukierunkowane nie tylko na Polskę i Polaków, ale także na Rosję i świat.
Centrum Mieroszewskiego było jedną z pierwszych instytucji, która pochyliła się nad tematem „Operacji polskiej” NKWD z lat 1937-1938 i jej Ofiar. Wspólnie z IPN stworzyliśmy trójjęzyczny (polski, rosyjski, angielski) portal internetowy (www.operacja-polska.pl) popularyzujący wiedzę o tej zbrodni. Powstała także baza danych (www.ofiaryterroru.pl), w której udokumentowano z imienia i nazwiska już ponad 100 tys. Ofiar zbrodni popełnionych w okresie Wielkiego Terroru w Związku Sowieckim. Baza nie powstałaby bez współpracy z badaczami z rosyjskiego Stowarzyszenia „Memoriał” i Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.
Centrum wspólnie z Międzyzakładową Pracownią Pamięci Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego, Akademią Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej i Centrum Niezależnych Badań Socjologicznych (Petersburg) zorganizowało szkołę letnią „Archipelag wspólnej pamięci”, której tematem przewodnim - dla młodych badaczy z Rosji i Polski - była wspólna refleksja nad sposobami i praktykami upamiętnienia przeszłości w miejscach ważnych dla historii sowieckich represji – na Wyspach Sołowieckich i w uroczysku Sandarmoch.