XI Festiwal Niezależnej Kultury Białoruskiej
W dniach 1-8 października pod hasłem „RAZEM-LEPIEJ” można było uczestniczyć w XI Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej we Wrocławiu.
Misją Centrum Mieroszewskiego jest budowanie dialogu pomiędzy polskim społeczeństwem a białoruską diasporą mieszkającą w naszym kraju. Z tego powodu podczas Festiwalu Centrum przygotowało dwa wydarzenia.
W niedzielę, 1 października, o godzinie 19:00 zaprosiliśmy do Centrum Sztuk Performatywnych Piekarnia na spektakl AUGUST autorstwa kolektywu BY teatr. Przedstawienie z perspektywy zwykłej białoruskiej rodziny nawiązuje do protestów po sfałszowanych wyborach w 2020 roku.
Drugim wydarzeniem, na które Centrum zaprasiło, była debata pt. Polacy o Białorusinach, Białorusini o Polakach. Punktem wyjścia do rozmowy były – wykonane przez Centrum Mieroszewskiego – badania opinii publicznej, analizujące wzajemne postrzeganie Polaków i Białorusinów mieszkających w Polsce. Rozmowa odbyła się w Biurze Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu 6 października o godzinie 17:00.
August
25 marca dla opozycyjnych białoruskich działaczy i działaczek jest datą wyjątkową. Tego dnia obchodzony jest Dzień Wolności (Dzień Woli), święta nieuznawanego przez reżim Aleksandra Łukaszenki.
Wraz z Dniem Niepodległości Białorusi w 2023 roku swoją oficjalną działalność zaczął BY teatr, będący kolektywem dramaturgów, aktorów, artystów i innych ludzi teatru, którzy poprzez represje totalitarnego ustroju zmuszeni byli opuścić Białoruś. O powyższych realiach opowiada także spektakl „August” (w tłumaczeniu Agnieszki Sowińskiej), który z perspektywy zwykłej białoruskiej rodziny nawiązuje do protestów po sfałszowanych wyborach w 2020 roku.
Wszystkich, których interesuje białoruska kultura na emigracji Centrum zachęcia do przeżycia historii, o której opowiedzą artyści i artystki tworzący BY teatr. Obecność na spektaklu to jeden ze skutecznych sposobów na integrację pomiędzy białoruską diasporą a polskim społeczeństwem.
Projekty kolektywu BY – zachowując swoją białoruską tożsamość i język – powstają we współpracy z polskimi partnerami tworząc przez to przestrzeń na wzajemne zrozumienie się, a także dając wsparcie wolnej białoruskiej kulturze.
- kiedy: 1 października 2023, 19:00-20:00
- gdzie: Centrum Sztuk Performatywnych Piekarnia, ul. Księcia Witolda 62/70
- język: spektakl po białorusku, z napisami w języku polskim
Współorganizatorzy spektaklu:
Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego, Fundacja „Za Wolność Waszą i Naszą”, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu - Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego, Instytut im. Jerzego Grotowskiego
Projekt jest współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz przy wsparciu miasta Wrocław. Wydarzenie organizowane w ramach obchodów Święta 25-lecia Województwa Dolnośląskiego.
Polacy o Białorusinach, Białorusini o Polakach
W piątek 6 października w ramach Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej Centrum Mieroszewskiego zaprasiło na debatę pt. Polacy o Białorusinach, Białorusini o Polakach.
Dyskusję poprzedziła projekcja filmu krótkometrażowego Mary Tamkovich „Na żywo”. Film inspirowany prawdziwymi wydarzeniami opowiada historię niezależnych białoruskich dziennikarek, które z okien bloku jako jedyne prowadzą transmisję z przebiegu spacyfikowanego przez milicję pokojowego protestu.
Nowa fala białoruskiej emigracji w Polsce stanowi istotny element społecznego krajobrazu naszego kraju. Wzrost liczby Białorusinów przybywających do Polski, szczególnie w obliczu narastających represji w reżimie Łukaszenki, jest wynikiem ich dążenia do znalezienia schronienia przed możliwymi represjami politycznymi oraz pragnienia doświadczania wolności osobistej i wyrażania swojej narodowej i językowej tożsamości.
Do roku 2022 roku opór białoruskiego społeczeństwa wobec reżimu Łukaszenki cieszył się uznaniem w Polsce, jednak udział Białorusi w inwazji na Ukrainę spowodował przewartościowanie tego spojrzenia. Jakie jest więc spojrzenie Polaków na naród białoruski? Czy w 2023 roku utożsamiają go z reżimem Aleksandra Łukaszenki? A może uważają, że to przede wszystkim Rosja jest „kamieniem u szyi” Białorusi?
Poznanie procesów i perspektyw w relacjach między Polakami a Białorusinami, szczególnie w trudnym okresie dla obu krajów, pozwoli nam lepiej zrozumieć, jak Polacy postrzegają Białorusinów, a także jak Białorusini, którzy przebywają w Polsce, postrzegają Polaków. To zrozumienie, jak obie grupy narodowe oceniają siebie nawzajem, ma kluczowe znaczenie w planowaniu wsparcia białoruskiego społeczeństwa w Polsce.
Przyczyną do dyskusji były raporty Centrum Mieroszewskiego z badań opinii publicznej „Polacy o Białorusi i Białorusinach” oraz „Emigracja białoruska w Polsce”.
prowadzenie: Olimpia Bronowicka, Centrum Mieroszewskiego
uczestnicy i uczestniczki: Łukasz Mazurkiewicz, ARC Rynek i Opinia / Julita Makaro, Uniwersytet Wrocławski / Maxim Rust, Uniwersytet Warszawski
- kiedy: 6 października 2023, piątek, 17:00
- gdzie: Biuro Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu, ul. Widok 10
- język: polski
Partnerem debaty było Biuro Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu oraz Przedstawicielstwo Regionalne Komisji Europejskiej.
