Walka z Cesarstwem Rosyjskim w rycinach Artura Grottgera
Album „Walka z Cesarstwem Rosyjskim w rycinach Artura Grottgera” jest pierwszą na Ukrainie publikacją rysunków artysty, poświęconych Powstaniu Styczniowemu oraz demonstracjom w Warszawie, które je poprzedzały. Zostały one pogrupowane przez samego autora w serie: Warszawa I, Warszawa II, Polonia, Lithuania i Wojna.
Ponadto w pracy zamieszczono reprodukcje obrazów Artura Grottgera na temat powstania, w tym dokładne kopie obrazów, przechowywanych we Lwowskiej Galerii Obrazów i zrabowanych stamtąd w 1992 r. Całość uzupełnia esej biograficzny prof. Grzegorza Bąbiaka o Arturze Grottgerze oraz Łukasza Adamskiego – o historii polskich powstań i ich znaczeniu dla dziejów Ukrainy.
Artur Grottger, urodzony koło Żydaczowa na Ziemi Lwowskiej, a pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim, jak i Powstanie Styczniowe pozostają zasadniczo nieznane Ukraińcom. Dopiero w ostatnich trzech latach rząd i prezydent Ukrainy podpisali się pod deklaracjami stwierdzającymi, że powstanie było wspólną walką całej ludności dawnej Rzeczypospolitej przeciwko Rosji. Tymczasem walki w 1863 r. toczyły się także na ziemiach dzisiejszej Ukrainy – na Kijowszczyźnie, Wołyniu i Polesiu, gdzie walczył Romuald Traugutt – i wywarły one dość duży wpływ na dzieje Ukrainy. Dość powiedzieć, że władze rosyjskie, przestraszone agitacją powstańców, zakazały wydawania drukiem książek po ukraińsku, z wyjątkiem literatury pięknej, stwierdzając przy tym, że język ukraiński jest zasadniczo tworzony sztucznie przez Polaków w celach politycznych, a tak naprawdę „żadnego odrębnego języka małorosyjskiego [czyli ukraińskiego] nie było, nie ma i być nie może”. Po klęsce powstania przyśpieszone zostały procesy rusyfikacji Ukrainy.
