Jak oceniać niemiecką politykę wschodnią?
W kolejnym odcinku podcastu historycznego Polihistor dr Bartłomiej Gajos z Centrum Mieroszewskiego wraz ze swoją rozmówczynią, Ryszardą Formuszewicz, analityczką Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, podejmuje próbę oceny dotychczas realizowanej niemieckiej polityki wschodniej. Jaki stosunek mieli Niemcy do Rosji przed wybuchem wojny na Ukrainie, a jaki mają po 24 lutego 2022 r.? Jak agresja Rosji na Ukrainę wpłynęła na relacje pomiędzy oboma krajami? Jakie są perspektywy rozwoju w przyszłości niemieckiej polityki wschodniej?
Za największy sukces niemieckiej Ostpolitik uznawane jest samo zjednoczenie Niemiec, największą porażką z kolei stała się zbrojna agresja Rosji na Ukrainę z 24 lutego 2022 r. Niemcy od lat stoją na stanowisku, że w razie problemów w polityce międzynarodowej, należy przede wszystkim podejmować próby ich rozwiązania w sposób dyplomatyczny. Ryszarda Formuszewicz opisuje zmiany, jakie zachodziły w sferze niemieckiej polityki wschodniej na przestrzeni lat, wyjaśnia, jakie czynniki wywierały największy wpływ na jej kształtowanie się, a także z jakimi problemami borykali się jej kluczowi zwolennicy.
Niemiecką politykę wschodnią trudno jednoznacznie oceniać. Z jednej strony, taki jej kształt był podyktowany uwarunkowaniami polityczno-gospodarczymi obowiązującymi w przeszłości. Z drugiej, dla wielu ugodowa polityka wobec Kremla prowadzona od lat przez Niemcy jawiła się jako dążenie do osiągnięcia przede wszystkim korzyści ekonomicznych. W Ostpolitik uwidacznia się nie tylko konflikt natury politycznej, ale przede wszystkim starcie pomiędzy sferą wartości, a sferą interesów.
Niemieccy decydenci przyznają dziś wprost, że prowadzona do tej pory polityka zbliżenia Rosji z Zachodem poprzez zyskowną dla obu stron wymianę handlową, poniosła klęskę w momencie rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Czy mają pomysł na jej przedefiniowanie? Jakie pomysły pojawiają się w tym temacie wśród niemieckich polityków? Czy niemieccy decydenci mieli świadomość ryzyka uzależnienia się od dostaw surowców energetycznych z Rosji? Dlaczego nie zdecydowali się na zmianę, pomimo niepokojącej polityki prowadzonej przez Władimira Putina w ostatnich latach? Jakie miejsce zajmuje Ukraina w świadomości Niemców?