Wołyń i Galicja za drugiego Sowieta
Niniejsza praca to obszerna edycja źródłowa sowieckich materiałów na temat Polaków i polskiego podziemia na Wołyniu i w Galicji Wschodniej.
Dokumenty pochodzą z archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy i obejmują ostatni okres II wojny światowej, gdy Związek Sowiecki ponownie okupował województwa: wołyńskie, lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie, oraz pierwsze lata powojenne, już po cesji Wołynia i Galicji Wschodniej przez Polskę na rzecz ZSRS.
Czytelnik znajdzie w publikacji sprawozdania opisujące i analizujące nastroje ludności polskiej, wysuwane przez Nikitę Chruszczowa propozycje działań przeciwko Polakom, szczegóły pracy operacyjnej funkcjonariuszy NKGB i NKWD, informacje o pozyskanej agenturze, źródła ilustrujące udział Polaków w „batalionach istriebitielnych” czy wreszcie materiały ukazujące okrucieństwa sowieckiego totalitaryzmu poprzez losy jednostek.
„W publikowanych materiałach znalazły się po raz pierwszy dokumenty bliżej charakteryzujące działalność agenturalno-operacyjną NKGB i NKWD, której ślady do tej pory skrzętnie – posuwając się nawet do fałszerstw i manipulacji – usuwano nawet z poważnych edycji źródłowych. Jest to o tyle istotne, że na tych polach sowiecki aparat bezpieczeństwa uzyskiwał znaczące rezultaty i te formy rozpracowywania polskiego podziemia niepodległościowego powszechnie uważane były przez funkcjonariuszy NKGB i NKWD za najważniejsze i najbardziej skuteczne” – ze wstępu Łukasza Adamskiego i Grzegorza Hryciuka.
Tom jest kontynuacją zbioru „Wołyń i Galicja Wschodnia pod okupacją niemiecką 1943–1944”. Publikacja jest wynikiem prac w ramach projektu badawczego Stosunki między władzą sowiecką a Polskim Państwem Podziemnym: 1943–1946.
